venres, 8 de marzo de 2019

CAPELA DE SANTA MARIÑA


       MONUMENTOS HISTÓRICOS DESAPARECIDOS

CAPELA DE SANTA MARIÑA


Estaba ao carón do lugar nomeado Riolois ao pé do monte coñecido como "Monte de Pedra Corbal" á beira de Lobeira, nun aberto, arrodeada de piñeiros e construída en pedra de perpiaño (cantería).
As obras comezaron no ano 1654 baixo o mando de D.Alonso DE Lanzós y Andrade primeiro Conde de Maceda. A continuidade foron polo seu fillo primoxénito D.Bernardino de Lanzós Novoa e Andrade, Cabaleiro da Orde de Santiago e segundo Conde de Maceda, nacido en Madrid o 23 de outubro de 1636,  falecido en Sobrán  o 01-VII- 1687, sendo as súas posesións o pazo de Sobrán e de Trabanca. Casara na freguesía de San Bartolomé de Pontevedra coa Sra. Baltasara  Montenegro e Soutomaior filla de Paio Sorrez de Montenegro e de Dna.María de Soutomaior, sendo esta a que herdara dos seus devanceiros o pazo de Sobrán e dominios.
Capela de Santa Mariña, principios do século XX
A construcción da Capela remátase no ano 1683. O escudo nobiliario estaba na fachada sobre a porta principal , representando as armas correspondentes aos apelidos do segundos Condes de Maceda D.Bernardino e súa dona Baltasara.
O historiador e investigador Fermín Bouza-Brey fixo unha visita ao lugar o 23 de setembro de 1924, onde comentaba de todo o que alí veu naquelas datas......." é unha capela grande como unha Igrexa rural dás boas, conserva a capela maior a súa bóveda de canón con arcos de molduras convexas........". E segue comentando: que o resto do teito estaba todo derruído, a imaxe de Santa Mariña que presidía o Retablo da Capela Maior atopábase naquelas datas (1924) na Igrexa de San Martiño de Sobrán.
No ábside e a un metro por debaixo do tellado, nun dos alicerces, podíase ler a lenda seguinte: ESTA CAPILLA MAIOR SEA CABO AVEINTIQUATRO, D NBRE AÑ D 1683 ESTRODELLA IVEDO INSUA.
Tiña unha fonte de pedra de dous canos, ao arredor dela, uns bancos de pedra semellante ao frontispicio da fonte de máis de dous metros e medio de altura que remataba nun frontón triangular, con dous pináculos aos lados e unha imaxe en pedra que F.Bouza-Brey viu esnaquizada dentro da Capela.
Celebrábase unha romaría cada 18 de xullo, era unha romaría moi coñecida na bisbarra do Salnés. Ata o ano 1995 aínda se conservaba parte da parede da casa rectoral, que foi derruída polas  escavadoras ao mercarse ese terreo. Isto foi un atentado ao patrimonio de Galicia, tendo unha grande responsabilidade o goberno municipal de Vilagarcía daquel entón desta desfeita. Tamén estaba a devandita fonte que nos anos 1995 aínda se podía beber daquela auga cristalina.
Algunhas imaxes aínda se conservan como a de San Antón Abade e Virxe do Carme e outras, que están en mans de veciños da zona, tamén se conserva nun bo estado o cáliz que se atopa na Igrexa de San Martiño de Sobrán
Lugar de Santa Mariña, foto 1999
Na praciña que se atopaba fronte a Capela houbo dous cruceiros, un dos cales tiña unha inscrición coa lenda de que foron postos alí como remate da obra en 1683.
En tempos do cardeal Martín Herrera (1835-1922), os veciños tentaron reconstruír a Capela, pero ao final desistiron pola cantidade de atrancos que lles puxeron por parte do organismo eclesiástico.
Canta mágoa e tristura ao pensar que por unhas e outras razóns, por unha falla de sensibilidade cara ao noso patrimonio artístico-cultural, se perdeu esta fermosa Capela de Santa Mariña. Esta perda patrimonial de Galicia foi unha máis das moitas que foron esnaquizadas por preguiza, ignorancia e descoñecemento dalgúns cregos, e polo consentimento das autoridades no seu tempo.

Outra Capela que desapareceu foi a de Galáns, era un pequeno santuario da Virxe dos Milagres que se atopaba nun monte chamado Outeiro.Esta capela tiña oito fermosas imaxes de talla que tamén desapareceron. Ata a primeira metade do século XX
Pedras da antiga Capela dos Milagres de Galáns. Foto 1999
facíase unha romaría moi importante onde viñan xente de moitos lugares, ao chega-la noite se facía un desfile de romeiros polas corredoiras soando os clásicos "alalás" e "aturuxos". Polo ano 1917 esta Capela pertencía en propiedade a Manuel R. Vidal de Galáns.
T.C.F.

Ningún comentario:

Publicar un comentario